جداسازی باسیلوس‏های مولد پلی‏هیدروکسی‏آلکانوات (pha) از پساب پالایشگاه اصفهان و بررسی شرایط مناسب رشد و تولید پلی‏مر در کشت غوطه‎ور

مقدمه: هدف از مطالعه حاضر، جداسازی انواع باسیلوس مولد پلی‏هیدروکسی‏بوتیرات از پساب پالایشگاه نفت اصفهان و تعیین شرایط مناسب تولید بوده است. پساب‏های نفتی از لحاظ منابع کربن غنی هستند و منابع نیتروژن و فسفر ضعیفی دارند. مهم‏ترین‏ عامل تولید دانه‏های درون سلولی، افزایش نسبت منبع کربن به نیتروژن است؛ بنابراین به نظر می‏رسید میکروارگانیسم‏های تولید کننده پلی‏هیدروکسی بوتیرات در آن‏ها ‏یافت شوند. ‏‏‏ مواد و روش‏‏ها: انواع باسیلوس از پساب پالایشگاه اصفهان جداسازی شد‏ند. پلی‏هیدروکسی بوتیرات با استفاده از رنگ آمیزی تأیید و با روش‏ هضمی استخراج شد‏. شرایط مناسب تولید پلی‏مر در محیط کشت حداقل نمکی با منبع کربن آلی بررسی شد. میزان تولید با استفاده از روش‏های اندازه گیری وزن خشک و سنجش غلظت بر اساس جذب نوری بررسی شد. ‏‏‏ نتایج: در بین انواع باسیلوس‏ جدا شده جدایه‏های ‏b1 و b2 تولید کننده پلی‏هیدروکسی بوتیرات بودند. محیط کشت حداقل نمکی با منبع کربن آلی به علت داشتن بیش‏ترین‏ نسبت کربن به نیتروژن (برابر با 15)، بهترین محیط کشت تولید پلی مر بود. بیش‏ترین‏ میزان تولید برای جدایه b1 (به مقدار 367 میلی‏گرم بر میلی‏لیتر) در زمان 72 ساعت گرمخانه‏گذاری، دمای 31 درجه سانتی‏گراد، وجود منبع کربن گلوکز، منبع نیتروژن عصاره مخمر، اسیدیته 7 و هوادهی 120 دور در دقیقه به دست آمد. جدایه b2 نیز در همان شرایط به استثنای دما (32 درجه سانتی‏گراد) بیش‏ترین‏ تولید (به مقدار 473 میلی‏گرم بر میلی‏لیتر) را داشت. همچنین، بیش‏ترین‏ درصد (راندمان) تولید پلی‏مر برای جدایه‏های‏ ‏b1 و b2 به ترتیب، 16/52 و 43/58 درصد گزارش شد. ‏‏‏ بحث و نتیجه‏گیری: تولید پلی‏هیدروکسی‏بوتیرات با مناسب‏سازی ‏شرایط تولید، در هر دو جدایه باسیلوس افزایش یافت. استفاده از پساب‏های نفتی علاوه بر تولید پلاستیک‏های تجزیه‏پذیر، موجب کاهش آلودگی این پساب‏ها می‏شود. ‏‏‏